23-08-2012 - Saint-Astier

Toegegeven, het is niet de meest romantische manier, maar ik wil graag, middels dit medium, mijn lieftallige echtgenote van harte feliciteren met het feit dat ze het, vandaag op de kop af, 35 jaar met mij uitgehouden heeft. Voorwaar een hele prestatie. Voor Tina dan bedoel ik. Natuurlijk zijn er nog andere blijken van huldebetoon, doch deze liggen in hoge mate in de privésfeer. Zoals wijlen minister Joseph Luns eens terugkaatste op een te vrijpostige vraag: "Het fijne van een privéleven is dat het privé is." En zo is het maar net.

Zodra je een "Credential" (lees: geloofsbrief) hebt ontvangen ben je officieel een geregistreerd pelgrim. Het 'Nederlands Genootschap van Sint Jacob' is bijvoorbeeld de instantie die, tegen een kleine vergoeding, credentials verstrekt. Het bezit van een credential schept een aantal verplichtingen. Zo is het de bedoeling dat je 'ooit' als pelgrim Santiago de Compostella bezoekt. Te voet gelden de laatste 100 km. Te paard, met een ezel of met een fiets gelden de laatste 300 km. Om dit in Santiago te kunnen bewijzen moet er gestempeld worden. Een credential is derhalve tevens een stempelkaart. Méér lopen of rijden mag ook, doch levert niets extra's op. Of je dus start in Burgos of in Ede maakt niets uit; je ontvangt na afloop, ter inlevering van je goedgekeurde credential, een officiële kerkelijke aflaat, ook wel 'Compostellana' genoemd. Daarnaast wordt je geacht je als pelgrim te gedragen. Dit komt grofweg overeen met de meest gangbare fatsoensnormen. Pelgrim zijn geeft ook een speciale status. Vroeger werd middels de credential het onderscheid gemaakt tussen een pelgrim en een landloper. Landloperij was strafbaar; pelgrimeren eervol. Om zich te onderscheiden droegen pelgrims de St. Jacobsschelp zichtbaar op hun hoed, mantel of uitmonstering. Een gebruik dat we heden ten dage nog steeds zien. Tegenwoordig dient, naast de credential, het zichtbaar dragen van de St. Jacobsschelp meer ter onderscheid van de budgettoerist. Een pelgrim is derhalve geen toerist, hoewel ik graag toegeef dat de scheidslijn flinterdun is. Pelgrims hebben ook specifieke rechten. Zo mag een pelgrim gebruik maken van de pelgrimsfaciliteiten die sommige gemeentelijke of kerkelijke instellingen bieden. Dit is echter geen verplichting. Een pelgrim mag dus zo vaak in het Hilton doorbrengen als hij/zij zelf wil. Ook in de keuze van de route is de pelgrim geheel vrij, m.u.v. de laatste 100 of 300 km; die route is wel verplicht.

Waarom deze speciale status? Nou, om het o.a. een beetje betaalbaar te houden allemaal. Stel dat ik als toerist vier maanden lang iedere dag van hotels en restaurants gebruik zou moeten maken en ik gemiddeld 100 Euro per dag kwijt ben aan de horeca, dan kost een voetreisje naar Santiago me dus 120 x 100 Euro. Daar mag ik dan nog steeds zelf voor lopen en dan reken ik mijn materiaalkosten niet eens mee. U begrijpt dat op deze manier pelgrimeren duurder is dan met een heel gezin drie weken in een hotel aan de Côte d'Azur te verblijven. Ergo, pelgrims mogen gebruik maken van goedkope(re) faciliteiten. De gedragscode vereist dat een pelgrim niet te hoge eisen mag stellen en het gebodene in dank zal aanvaarden. Tot zover Roger, maar als ik, zoals in Périgueux, niet te hoge eisen stel en toch financieel een pootje wordt uitgedraaid, dan klopt er iets niet in de formule. Tussen recht hebben en recht krijgen gaapt dan toch een aardige afgrond. Toch hoort geen mens me hier klagen. Ik ben gezond, het weer is prima en morgen is er weer een dag.

Périgueux is de hoofdstad van de Perigord. Het gebied zelf is verdeeld in vier deelgebieden; de Perigord Vert (groen), d'Or (goud), Blanche (wit) en Noir (zwart). De stad zelf combineert al het goede dat de deelgebieden oplevert. Zo is Périgueux het gelukkig huwelijk (wat een woordspeling op deze gedenkwaardige dag....) tussen de lekkernijen in het noorden, zoals truffels en paté de foie gras, en de romantische gezelligheid in het zuiden. Zo op het eerste gezicht is Périgueux de zoveelste gore stinkstad waarin Frankrijk lijkt uit te blinken. Voor wie echter de moeite neemt door de lelijke wijken heen te kijken, die de stad omringen als de banlieux van Parijs, wacht een typisch zuid-Frans centrum dat z'n weerga niet kent. Heerlijke nauwe oude straatjes met kleine winkeltjes en door de eeuwen heen glimmend gladgesleten kinderkopjes. Waar iedere vrouw uren winkelend in door kan brengen. Schrikt dat de mannen juist af? Dan geen nood; er zijn meer dan voldoende gelegenheden om op een terrasje bij te komen van alle vermoeienissen. En dan de restaurants..... Ja, het is wellicht wat duurder dan een plat-du-jour, maar ik zal de Goddelijke combinatie van met zacht spek gelardeerde eendenborstmedaljons, overgoten met een saus met verse cantharellen nooit meer vergeten. De nederigheid van deze pelgrim kent immers ook z'n grenzen.

Op weg naar Saint-Astier moest ik vanmorgen eerst Périgueux uit zien te komen. Dat ging alleen maar via een drukke en vervelende weg door industrieterreinen en saaie voorsteden. Alles bij elkaar bijna 10 km. Daarna werd het iets rustiger en volgde mijn route diverse kanaaltjes en rivieren. Bij een oude watermolen ben ik lekker in de schaduw gaan zitten. Schoenen en sokken uit en even met mijn voeten in het water; een onbeschrijflijke ervaring. Gelukkig was het niet meer zo verlammend heet en kwam ik redelijk fris aan in Saint-Astier; een leuk vakantiestadje waar juist een grote gezellige markt werd gehouden. Nu eerst even bijkomen op een terrasje, het is immers nog vroeg, en straks op zoek naar mijn overnachtingsadresje.